Հանրային հեռուստաընկերության եթերում ճանապարհային երթևեկության կանոնների ու արագաչափերի հարցը հանրաքվեով լուծելու հարցի շուրջ հանրային քննարկման ժամանակ Ներքին գործերի նախարարության (ՆԳՆ) իրավաբանական վարչության պետ Ռուսլան Մարանդյանը թաքցրել է արագության չափման նոր համակարգի մասին արդեն իսկ կնքված պայմանագրի փաստը։
Քննարկման ընթացքում հաղորդման հյուրերը խոսում են ճանապարհային երթևեկության անվտանգության ապահովման, արագաչափերի անհրաժեշտության ու այլ հարցերի շուրջ։ Երբ վարողը հարց է տալիս ՆԳՆ պաշտոնյային՝ արդյո՞ք միջին արագություն չափող արագաչափերի անհրաժեշտություն Հայաստանում կա, Մարանդյանը արձագանքում է․
«Հարցը մեզ անծանոթ չէ, քննարկումներ ունեցել ենք, բայց ինչպես բոլոր դեպքերում, այս դեպքում ևս եզրահանգումների համար մեզ լրացուցիչ աշխատանքներ են պետք։ Շատ նուրբ, շատ զգայուն հարց է, այդ թվում՝ նաև իրավական հարթությունում, ունի բազմակողմանի էֆեկտներ։ Այս պահին եզրահանգումներ չունեմ, որովհետև մասնագիտական քննարկումներ են անհրաժեշտ։ Այդ հարցը մեր ուշադրության կենտրոնում է, քանի որ այն կարող է դիտարկվել նշված խնդիրների լուծման տարբերակներից մեկը։ Պետք է հասկանալ՝ արդյոք սա այս պահին միակ արդյունավետ միջոցն է, որը կարելի է կիրառել ու հասնել արդյունքի։ Պետք է հասկանալ՝ սրա կիրառման պարագայում իրավական խնդիրներ կունենա՞նք, թե՞ ոչ, և երկրորդ՝ գործականում սա արդյոք կհանգեցնի այն նպատակին, ինչ ի սկզբանե նախատեսվում էր»։
Իրականում, սակայն Ներքին գործերի նախարարության պաշտոնյան չի խոսում մի կարևոր փաստի մասին․ շուրջ երկու ամիս առաջ ՆԳՆ-ի և «Դի Ջի Բեյս» ՍՊԸ-ի միջև կնքվել է ապրանքների մատակարարման պայմանագիր, որի շրջանակում նախատեսվում է ունենալ նաև միջին արագություն չափող արագաչափ սարքեր։
«Փաստերի ստուգման հարթակն» ուսումնասիրել է գնման պայմանագիրը և պարզել, որ դեռևս փետրվար ամսից Ներքին գործերի նախարարությունը երկփուլ մրցույթ է հայտարարել մի ամբողջ համակարգի ձեռքբերման նպատակով, որի մեջ ներառված են նաև միջին արագությունը հաշվող տեսախցիկները։
Մրցույթի արդյունքում ՆԳՆ-ի և «Դի Ջի Բեյս» ՍՊԸ-ի միջև հոկտեմբերի 25-ին կնքվել է պայմանագիր։ Պայմանագրի գինը կազմում է 15 մլրդ դրամ։
Պայմանագրում գնման առարկա հանդիսացող ապրանքի նկարագրության մեջ նշվում է, որ այս համակարգի ներդրումը նպատակ ունի ամրապնդել ճանապարհային անվտանգությունը․ «Ժամանակակից ծրագրային լուծումների միջոցով հնարավոր կլինի իրականացնել ճանապարհային երթևեկության կանոնների պահպանման շուրջօրյա վերահսկողություն և ինքնաշխատ կերպով աջակցում օպերատիվ-հետախուզական գործողությունների իրականացմանը»։
Ըստ պայմանագրի, հանրապետության տարածքում տեղադրվելիք տեսահսկման սարքերի միջոցով հնարավոր կլինի ֆիքսել տրանսպորտային միջոցների տեղաշարժը ճանապարհների հսկման գոտիներով, մասնավորապես, հնարավոր կլինի ֆիքսել տրանսպորտային միջոցի շարժը երթևեկելի գոտում, կատարվող խախտումները, ոչ անվտանգ անցումները, ճանապարհային գծանշումների խախտումները, հանդիպակաց գոտով երթևեկելը, կարմիր լույսի տակ շարժվելը, արագության գերազանցումն ու ցածր արագությամբ վարելը և այլն։
Վարչական իրավախախտումների հայտնաբերման համար, ըստ պայմանագրի, համակարգն ունենալու է տեխնիկական վերահսկման միջոցների համալիր՝ տեսադիտման և ֆիքսման տեսախցիկներով, մասնագիտացված ծրագիր, տվյալների պահպանման համակարգ, ժապավենային գրադարան և այլն։ Օրինակ, տեխնիկական վերահսկման միջոցների համալիրը իր տեսադիտման և ֆիքսման տեսախցիկներով ճանաչելու է մեքենայի պետհամարանիշը ու ֆիքսի վարչական իրավախախտումը։ Այդ իրավախախտումը կարող է ֆիքսվել վերահսկվող գոտիներին անմիջապես մոտ գտնվող տեսախցիկներից՝ գծային հատվածներում ու խաչմերուկներում, ինչպես նաև տեսագրություններից։ Տեխնիկական վերահսկման միջոցների համալիրը, մասնագիտացված ծրագրային ապահովման հետ փոխգործակցելով, ավտոմատ կերպով կարող է ֆիքսել վերահսկման գոտում անցնող բոլոր տրանսպորտային միջոցների համարանիշները, տեսակը, գույնը, ժամանակը և արագությունը։
Այսպիսով, ՆԳՆ պաշտոնյան թաքցնում է այն փաստը, որ արդեն իսկ սկսվել է երթևեկության անվտանգության ապահովման նոր համակարգի ներդրման գործընթացը, որի նպատակով կնքվել է 15 մլրդ դրամ արժեցող պայմանագիրը։
Հասմիկ Համբարձումյան