Մարտի 11-ին եվրոպացի մի շարք քաղաքական գործիչներ Nobel Prize for Ukraine նախաձեռնության կայքում Նոբելյան մրցանակի կոմիտե հասցեագրված դիմում-նամակում հայտնել են, որ ցանկանում են Ուկրաինայի ժողովրդին և այդ երկրի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկուն Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի հավակնորդ դարձնել:
Գործիչները, մասնավորապես, նամակում խնդրում են երկարաձգել մրցանակի թեկնածուների առաջադրման ժամկետը մինչև 2022-ի մարտի 31-ը՝ հնարավորություն տալով Ուկրաինայի ժողովրդին ու Զելենսկուն ևս առաջադրել:
«Աննախադեպ պատմական զարգացումների լույսի ներքո կոչ ենք անում Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի հանձնաժողովին վերաբացել 2022 թվականի թեկնածուների առաջադրման ընթացակարգը»,- նշվում է եվրոպացի գործիչների նամակում:
Թեման ավելի ուշ՝ մարտի 18-ին, լայնորեն լուսաբանվեց նաև հայաստանյան լրատվամիջոցներում: «Փաստերի ստուգման հարթակը», սակայն, մի շարք անճշտություններ ու սխալ պնդումներ հայտնաբերեց դրա վերաբերյալ հրապարակումներում:
Սխալ հղում տեղական ԶԼՄ-ներում․ մրցանակի թեկնածուները գաղտնի են պահվում
Հայաստանյան մի շարք ԶԼՄ-ներ թեմային անդրադառնալիս հղում են կատարել Նոբելյան մրցանակի պաշտոնական կայքին՝ պնդելով, թե Զելենսկու թեկնածության առաջադրման մասին հայտարարություն է տեղադրվել այնտեղ:
Այդպիսի հղումներ կան Tert.am, Politik.am, Armtimes.am, 1in.am կայքերում: Օրինակ՝ Tert.am-ի դեպքում տեղադրված ակտիվ հղումը չի գործում, մյուս երկուսում ակտիվ հղումներ չկան։
FIP.am-ն ուսումնասիրեց Նոբելյան մրցանակի պաշտոնական կայքը, սակայն Զելենսկու թեկնածության առաջադրման մասին որևէ հայտարարություն այնտեղ չգտավ: Պարզվեց նաև, որ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակին առաջադրվող թեկնածուների մասին տեղեկատվություն կայքն առհասարակ չի տրամադրում, քանի որ դա արգելված է Նոբելյան հիմնադրամի կանոնադրության 10-րդ հոդվածով:
Պաշտոնական կայքում նշվում է, որ «կոմիտեն չի հայտարարում թեկնածուների անուններ, ոչ էլ տեղեկացնում է այդ մասին մեդիային կամ թեկնածուներին»:
«Առանձին դեպքերում թեկնածուների անունները հայտնվում են մեդիայում: Դրանք կա՛մ խորը ենթադրությունների արդյունք են, կա՛մ շահարկումների առարկա ու թեկնածության հետևում կանգնած անձի/անձանց արտահոսքի հետևանք»,- նշվում է կայքում:
Զելենսկուն առաջադրելու փորձը նրան թեկնածու չի դարձնում
Հայաստանյան լրատվամիջոցներից «Ավրորա» ռադիոկայանի կայքը թեմային անդրադառնալիս մանիպուլյատիվ վերնագիր է ընտրել՝ Ուկրաինայի նախագահին Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի արդեն իսկ հաստատված թեկնածու ներկայացնելով:
«Զելենսկին՝ Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի թեկնածու» վերնագիրը չի արտացոլում իրականությունը, միևնույն ժամանակ, սակայն, կայքը լուրում անդրադառնում է փաստին, որ ընդամենը եվրոպացի մի շարք գործիչներ դիմել են մրցանակի կոմիտե՝ թեկնածուների առաջադրման ժամկետը երկարաձգելու խնդրանքով, որպեսզի կարողանան առաջադրել Զելենսկուն: Փաստացի, նյութի վերնագիրը հակասում է տեքստին:
Հավելենք, նաև որ թեման խեղաթյուրվել է նաև սոցմեդիայի ուկրաինական տիրույթում․ օրինակ՝ Զելենսկու նախկին մամուլի քարտուղար Յուլիա Մենդելն իր թվիթերյան միկրոբլոգում նույնպես պնդել է, թե Զելենսկին ու ուկրաինական ժողովուրդն առաջադրվել են որպես մրցանակի թեկնածու:
Այսպիսով՝ Զելենսկուն ոչ թե առաջադրել են որպես Խաղաղության Նոբելյան մրցանակի թեկնածու, այլ դիմել են մրցանակի կոմիտե՝ առաջադրելու հնարավորություն տալու համար: Միևնույն ժամանակ, տեղեկատվության աղբյուրը՝ նախաձեռնող կոմիտեի կայքը, թեկնածուների մասին տեղեկատվության աղբյուր չէ, քանի որ դա արգելվում է Նոբելյան հիմնադրամի կանոնադրությամբ:
Նանե Մանասյան