#InterCheck․ Ռուս ուսանողներն ու ղազախական ֆեմինիզմը

«Փաստերի ստուգման հարթակը» ներկայացնում է վերջին օրերի ընթացքում տարածաշրջանի և միջազգային փաստեր ստուգողների ուշագրավ բացահայտումները:

Տարածաշրջան 

Վրացական factcheck.ge-ն ուսումնասիրել է պնդումը, թե կորոնավիրուսի շտամների դեմ պատվաստված անձինք նույնքան խոցելի են, որքան չպատվաստվածները: Վրաստանցի փաստեր ստուգողները արձանագրել են, որ այդ պնդումն ապատեղեկատվություն է, քանի որ COVID-19-ի դեմ պատվաստանյութերի արդյունավետությունը ընկել է նոր շտամների հայտնվելուց հետո, սակայն կորոնավիրուսի դեմ առկա բոլոր պատվաստանյութերը նվազեցնում են մահվան ելքերը, հիվանդության ծանր ընթացքը և հոսպիտալացումը: 

Ադրբեջանական Fakt Yoxla-ն ստուգել է սոցցանցերում տարածված տեղեկությունն այն մասին, որ արևմտյան համալսարաններից ռուսաստանցի ուսանողներին զանգվածաբար հեռացնում են։ Պարզվել է, որ տեղեկությունը չի համապատասխանում իրականությանը, որովհետև շատ արևմտյան բուհեր հերքել են այդ պնդումը։ 

Մասնավորապես, 48 երկրների 850 հաստատություն ներկայացնող Համալսարաների եվրոպական ասոցիացիան Թվիթերում հայտարարել է, որ տեղեկատվությունն անհիմն է։ Բելգիական Լովեն ԿՈՒ և Ֆրանսիայի Ստրասբուրգի համալսարանները նույնպես պաշտոնապես հերքել են մեղադրանքը։ Միևնույն ժամանակ, ամերիկյան Մասաչուսեթսի համալսարանը հայտարարել է, որ խզում է կապերը ռուսաստանյան Սկոլկովոյի տեխնոլոգիական ինստիտուտի հետ, սակայն պատրաստ է աջակցել ներկայումս ակադեմիական ընթացքի մեջ գտնվող ռուսաստանցի ուսանողներին։ Այսպիսով, ըստ փաստեր ստուգողների, ռուսաստանցի ուսանողներին զանգվածաբար հեռացնելու մասին տեղեկություններն ապատեղեկատվություն են։ 

Ղազախստանում գործող factcheck.kz փաստերի ստուգման կայքը, հաշվի առնելով վերջին տարիներին երկրում ակտիվացող ֆեմինիստական շարժումները և ղազախական հասարակության իրազեկվածության պակասը, ամփոփել է ֆեմինիզմի մասին միֆերը և ապատեղեկատվությունը: Դրանցից մեկի համաձայն՝ ֆեմինիզմի նպատակը կանանց իշխանության հաստատումն է: Ըստ կայքի՝ իրականում ֆեմինիզմը պայքարում է կանանց իշխանության գալու համար, բայց դա նշանակում է ոչ թե մեկ սեռի բացարձակ գերակայություն, այլ պայքար գենդերային հավասարության համար: Միֆերից մյուսի համաձայն՝ ֆեմինիզմը սեքսիզմ է, խտրականություն տղամարդկանց նկատմամբ, որի շրջանակում տղամարդկանց խնդիրներն անտեսվում են: Իրականում ֆեմինիստները կանանց համարում են խտրականության և սոցիալական դերերի զոհ: 

Միջազգային 

Ռուսաստանի զորքերի՝ Ուկրաինա ներխուժումից հետո համացանցում տարածվեց մի լուսանկար, որը պատկերում էր ՌԴ և Ուկրաինայի դրոշով զույգի: Շատերը տարածում էին այդ լուսանկարը՝ «Սերը պատերազմի ժամանակ» նկարագրությամբ: Սակայն ֆրանսիական AFP-ի փաստեր ստուգողները ուսումնասիրել են այն և պարզել, որ լուսանկարն արվել է պատերազմից առաջ՝ 2019 թվականին Լեհաստանում և պարբերաբար հայտնվել օգտատերերի ուշադրության կենտրոնում: 

Շաբաթվա կարևորագույն  ուսումնասիրության հեղինակները, թերևս, ամերիկյան New York Times-ի լրագրողներն էին: Երբ ապրիլի 2-ին համացանցում տարածվեցին ուկրաինական Բուչա քաղաքի լուսանկարները ռուսական զորքի հետ քաշվելուց հետո և պարզ դարձավ, որ հարյուրավոր քաղաքացիականներ են սպանվել, ՌԴ պաշտոնական ներկայացուցիչները սկսեցին հայտարարել, որ այդ դիակները հայտնվել են քաղաքի փողոցներում իրենց հեռանալուց հետո: Սակայն NYT-ն արբանյակային լուսանկարների միջոցով ապացուցեց, որ բնակիչների մեծ մասը սպանվել էր 3 շաբաթ առաջ՝ մինչև ռուսների հեռանալը: 

Ամփոփեց Լուսինե Ոսկանյանը