Հայաստանի զբոսաշրջության մասին թերի տվյալներ՝ «Հ1»-ի ռեպորտաժում 

«Առաջին ալիքի» սեպտեմբերի 14-ի «Լուրեր» հաղորդման շրջանակում ռեպորտաժ էր հրապարակվել Հայաստանի զբոսաշրջության մասին, որում կան և՛ ճիշտ, և՛ սխալ, և՛ թերի տվյալներ։ 

Ռեպորտաժում, մասնավորապես, նշվում է, որ Համաշխարհային տնտեսական ֆորումի կողմից հրապարակված զբոսաշրջության մրցունակության զեկույցում (Travel&Tourism Competitiveness Report) 140 երկրների շարքում Հայաստանը զբաղեցնում է 79-րդ տեղը։ Նախորդ տարվա համեմատ Հայաստանը բարելավել է դիրքերը 5 կետով։ Այս պնդումները համապատասխանում են իրականությանը։ 

Ռեպորտաժում նաև նշվում է, որ բիզնես միջավայրի մասով Հայաստանը զբաղեցնում է 31-րդ տեղը, 34-րդը՝ ապահովության և անվտանգության մասով, և 30-րդ տեղը՝ գնային մրցունակության մասով։ Այս գնահատումներից երկուսը ճիշտ են, սակայն ապահովության և անվտանգության մասով Հայաստանը ոչ թե 34-րդ տեղն է զբաղեցնում, ինչպես նշված է Հ1-ի ռեպորտաժում, այլ 40-րդ։ 

Զբոսաշրջության կոմիտեի նախագահ Սուսաննա Սաֆարյանը ռեպորտաժում նշում է, որ զեկույցում «ընդամենը 14 բաղադրիչ է, որոնք ամեն տարի համեմատվում են, և դրանց հիման վրա գրանցված արդյունքներն ազդում են ընդհանուր մրցունակության վրա»։ Սաֆարյանի այս հայտարարությունը ճիշտ է։ Սակայն այստեղ պարզ է դառնում, որ «Հ1»-ը զեկույցի տվյալները ներկայացնում է ոչ ամբողջական։ 

Այսպես, ռեպորտաժում նշվում են զեկույցի մաս կազմող միայն այն գնահատումները, որոնցում Հայաստանը բարձր դիրքեր ունի (բիզնես միջավայր, ապահովություն և անվտանգություն, գնային մրցունակություն), իսկ այն բաղադրիչների մասին, որոնցում Հայաստանի դիրքերը միջին են կամ ցածր, խոսք չկա։ 

Ռեպորտաժում, օրինակ, չի նշվում, որ Հայաստանի ենթակառուցվածքները բավականին ցածր են գնահատվել ճանապարհները՝ 7 հնարավորից 2.8, իսկ օդային տրանսպորտը՝ 2.4։ Այսինքն, ռեպորտաժը թերի է ներկայացնում պատկերը։ 

Որոշ ցուցանիշներով Հայաստանը զբաղեցնում է համեմատաբար բարձր դիրքեր՝ 30, 31, սակայն այլ ցուցանիշներով երկրի դիրքն այդքան էլ բարվոք չէ։ Ստորև ներկայացնում ենք զեկույցի համար հիմք հանդիսացող 14 վարկանիշներում Հայաստանի գնահատականը և դիրքը՝ զեկույցում։ Գնահատումը կատարվում է զրոյից յոթ միջակայքում, որտեղ յոթը ամենաբարձր գնահատականն է։

 

	Հայաստանի դիրքը	Հայաստանի գնահատականը (0-7)
Առողջություն և հիգիենա	44	6.0
Ապահովություն և անվտանգություն	40	5.8
Գների մրցունակություն	30	5.7
Բիզնես միջավայր	31	5.0
Մարդկային ռեսուրսներ և աշխատաշուկա	52	4.8
Տեղեկատվական և հաղորդակցման տեխնոլոգիաներ	68	4.7
Զբոսաշրջությունը՝ որպես առաջնահերթություն	74	4.7
Բնապահպանական կայունություն	101	4.7
Տուրիստական ծառայությունների ենթակառուցվածքներ	62	4.3
Միջազգային բացություն	74	3.2
Ճանապարհային և ջրային ենթակառուցվածքներ	91	2.8
Բնության ռեսուրսներ	95	2.5
Օդային տրանսպորտի ենթակառուցվածքներ	88	2.4
Մշակութային ռեսուրսներ և բիզնես ճանապարհորդություն	94	1.4

 

Հովհաննես Նազարեթյան