ԻՐԱԶԵԿ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ՄԻԱՎՈՐՈՒՄ•UNION OF INFORMED CITIZENS•СОЮЗ ИНФОРМИРОВАННЫХ ГРАЖДАН
Fact Investigation Platform
ՏԵՂԵԿԱՑՆԵԼ ԿԵՂԾԻՔԻ ՄԱՍԻՆ
  • ՓԱՍՏԱՉԱՓ
    • ՍԽԱԼ
    • ՄԵԾԱՄԱՍԱՄԲ ՍԽԱԼ
    • ԱՌԱՆՑ ՎՃՌԻ
    • ՄԵԾԱՄԱՍԱՄԲ ՃԻՇՏ
    • ՃԻՇՏ
    • ՖԵՅՔ
    • ՄԱՆԻՊՈՒԼՅԱՏԻՎ
  • Խոշորացույց
  • Թիվ-թվանք
  • Տեսանյութեր
  • Բոլորը
  • հյհյ
    • English (en)en
    • Русский (ru)ру
Արդյունքներ չեն գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
fip.am
  • ՓԱՍՏԱՉԱՓ
    • ՍԽԱԼ
    • ՄԵԾԱՄԱՍԱՄԲ ՍԽԱԼ
    • ԱՌԱՆՑ ՎՃՌԻ
    • ՄԵԾԱՄԱՍԱՄԲ ՃԻՇՏ
    • ՃԻՇՏ
    • ՖԵՅՔ
    • ՄԱՆԻՊՈՒԼՅԱՏԻՎ
  • Խոշորացույց
  • Թիվ-թվանք
  • Տեսանյութեր
  • Բոլորը
  • հյհյ
    • English (en)en
    • Русский (ru)ру
Արդյունքներ չեն գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
ԻՐԱԶԵԿՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻՄԻԱՎՈՐՈՒՄ
fip.am
Արդյունքներ չեն գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
Գլխավոր Մեծամասամբ սխալ

Պաշտպանիչ դիմակների երկարատև կրումը չի վնասում մարդու առողջությունը

14:37, 19 Հնս, 2020

ՄԵԾԱՄԱՍԱՄԲ ՍԽԱԼ

Դիմակները կարող են թթվածնային քաղց և հիպերկապնիա առաջացնել. Նունե Ներսիսյան, Մարինա Խաչատրյան

Մամուլում և սոցիալական մեդիայում քննարկվում է պաշտպանիչ դիմակների ազդեցությունը շնչառական օրգանների վրա։ Շրջանառվում են «տեղեկություններ», թե դիմակները կարող են վնասակար լինել մարդու առողջության համար՝ առաջացնելով թթվածնի պակաս, վնասելով թոքերը և հանգեցնելով այլ հետևանքների։ 

Սակայն այս հրապարակումների մեծ մասը կա՛մ ամբողջական չեն, կա՛մ ուռճացված են, կա՛մ չեն համապատասխանում իրականությանը։  Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը ևս դրանք որպես «միֆ» է որակել։ «Կարող են լինել կոնկրետ մարդիկ, որոնք հակացուցում ունեն, դրա մասին չի խոսքը․ աստմատիկ քաղաքացիներ և այլն, բայց սովորական քաղաքացիների մոտ դա թթվածնային քաղցի չի բերում, որովհետև թթվածինը միևնույն է անցնում է թոքեր և հետո արտաշնչվում է»,- նշել է Թորոսյանը։

«Փաստերի ստուգման հարթակն» ուսումնասիրել է գիտական աղբյուրները՝ պարզելու, թե ի՞նչ ազդեցություն կարող են ունենալ դիմակները մարդու օրգանիզմի վրա:

Պնդումների հիմնական թեզերը

Մի շարք երկրներում բժշկական դիմակների օգտագործումը պարտադիր դարձնելու որոշումներից հետո սկսվեցին տարատեսակ քննարկումներ՝ նախ դիմակների արդյունավետության, ապա մարդու օրգանիզմի վրա դրանց բացասական ազդեցության մասին։ «Փաստերի ստուգման հարթակի» անդրադարձը՝ դիմակների արդյունավետ լինել-չլինելուն, կարող եք կարդալ այստեղ։

Ինչ վերաբերում է մարդու առողջության վրա բացասական ազդեցությանը, ապա հիմնականում պնդում են, թե դիմակները մարդու օրգանիզմում թթվածնային քաղց են առաջացնում, երկար ժամանակ դիմակ կրելը կարող է հիպերկապնիա առաջացնել և այլն։ Առավել դավադրապաշտական հրապարակումներում ասվում է նաև, թե դիմակները մարդկանց շնչահեղձ կարող են անել։

Անդրադառնանք նշված հնարավոր խնդիրներին։ Այսպես, թթվածնային քաղց առաջանում է, երբ զգալիորեն նվազում է թթվածնի մուտքը հյուսվածքներ։ Նման վիճակ կարող է առաջանալ, օրինակ, ծանր ֆիզիկական աշխատանքի կամ ակտիվ մարզումների պարագայում։ Թթվածնային քաղցը հնարավոր է նաև առողջական կոնկրետ խնդիրների ժամանակ։ Մյուս դեպքը՝ հիպերկապնիան, առաջանում է, երբ ներշնչվող օդում ածխաթթու գազի մեծ քանակություն կա։ Սա առաջացնում է զարկերակային և ածխաթթու գազի պարցիալ բարձր ճնշում։ 

Մինչ դիմակների ազդեցությանը մանրամասնորեն անդրադառնալը, նշենք, որ մինչ օրս որևէ ապացույց չկա, որ դիմակներն այսպիսի խնդիրներ առաջացրած լինեն։

Դիմակների տեսակներից կախված՝ տարբեր է ազդեցության չափը

Բժշկական, ռեսպիրատոր և ոչ բժշկական կամ տան պայմաններում պատրաստված դիմակների արդյունավետությունը տարբեր է։ Տարածված և զանգվածային օգտագործման դիմակները թթվածնային քաղց չեն առաջացնում։ Այսպես, կտորե կամ տան պայմաններում պատրաստված դիմակները չոր նյութից չեն, չեն սեղմում դեմքը, իսկ արտաշնչած օդը տարածվելու հնարավորություն ունի, բացի դա՝ արտաքին միջավայրից թթվածին է անցնում դիմակի եզրերից։  Սա գրեթե նվազագույնի է հասցնում դիմակի պատճառով թթվածնի քաղցի առաջացման հավանականությունը։ Բժշկական դիմակների պարագայում ևս թթվածնային քաղցի առաջացման հավանականություն չկա։ Սրանք, ի տարբերություն կտորե դիմակների, առավել հերմետիկ են սեղմում դեմքը, սակայն ոչ այնքան, որ արգելակեն թթվածնի մուտքը։ Բացի այդ, ածխաթթու գազը, որն արտաշնչում է մարդը, բնական նյութ է և օդի բաղկացուցիչ մաս, իսկ մարդու առողջության համար այն վտանգավոր կարող է լինել միայն շատ բարձր կոնցենտրացիայի դեպքում։ 

Թերևս, դիմակների միակ տեսակը, որի երկարատև կրումը կարող է որոշակի հետևանքներ ունենալ, N95 ռեսպիրատոր դիմակներն են։ Երկար ժամանակ կրելու դեպքում սրանք կարող են բարձրացնել արյան բաղադրությունում ածխաթթու գազի մակարդակը։ Դեռ 2010-ին H1N1 վիրուսի վերաբերյալ Քեմբրիջի համալսարանի կատարած ուսումնասիրության համաձայն՝ դիմակ կրելու դեպքում վարակվելու հավանականությունը մի քանի անգամ ցածր է եղել անկախ դրա տեսակից։ Թե՛ այդ և թե՛ կորոնավիրուսի պարագայում N95 ռեսպիրատոր դիմակներ խորհուրդ է տրվում միայն բուժաշխատողներին։ Հիվանդությունների կանխարգելման կենտրոնները ևս խորհուրդ չեն տալիս կրել այս դիմակները՝ առանց երկար ժամանակ դեմքից հեռացնելու, իսկ հանրային  վայրերում առանց անհրաժեշտության այս դիմակները կրելու կարիք չկա։ 

Ածխաթթու գազի ի՞նչ քանակն է վտանգավոր մարդու համար

ԱՄՆ հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնի փորձագետներն ասում են, որ ածխաթթու գազը դիմակում կուտակվում է ժամանակի ընթացքում։ Մարդու շնչած օդում այս գազի կոնցենտրացիան 0,04 տոկոս է, մինչդեռ առողջության ու կյանքի համար այն կարող է վտանգավոր դառնալ 10 տոկոսից ավելի լինելու պարագայում։ Որոշակի ժամանակ պաշտպանիչ դիմակներ կրելուց հետո հնարավոր են գլխացավեր, անհարմարության զգացում, բայց, մասնագետների կարծիքով, մարդու օրգանիզմում դրա պատճառով հիպերկապնիա չի առաջանա։

Բացի այդ, հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնները դիմակ խորհուրդ չեն տալիս կրել մինչև 2 տարեկան երեխաներին, իսկ Հայաստանում դիմակները պարտադիր են 6 տարեկանից բարձր երեխաների համար միայն։ Դիմակ կրելուց պետք է խուսափեն նաև առողջական և հատկապես շնչառական խնդիրներ ունեցող անձիք։ Արսեն Թորոսյանը, այս թեմային անդրադառնալով, նշել էր, որ նրանք պետք է հսկողության տակ լինեն՝ այլոց առողջությունը վտանգի տակ չդնելու համար։

Ամփոփելով՝ նշենք, որ դիմակների՝ առողջության վրա բացասական ազդեցության մասին պնդումներն ուռճացված են և չունեն գիտական հիմնավորում։ Սակայն անհրաժեշտ է ճիշտ կրել դիմակները՝ հնարավոր բացասական հետևանքներից խուսափելու համար։ 

Անի Ավետիսյան

  • Total: 0
  • 0
  • 0

Հարակից հոդվածներ

Հայաստանի ամենաբարեկամական երկի՞րը, թե՞ Ադրբեջանի տնտեսական գործընկերը․ Իտալիայի մասին Մինասյանի պնդման հետքերով
Մանիպուլյատիվ

Հայաստանի ամենաբարեկամական երկի՞րը, թե՞ Ադրբեջանի տնտեսական գործընկերը․ Իտալիայի մասին Մինասյանի պնդման հետքերով

19:10, 22 Հնվ, 2021

Վատիկանում Հայաստանի նախկին դեսպան, երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի փեսա Միքայել Մինասյանը հունվարի 20-ին անդրադարձել էր Իտալիայի՝ Ադրբեջանին G20 գագաթնաժողովին հրավիրելու...

Շուշիի բնակչության կազմը 19-րդ դարից ի վեր. ինչու հայերի թիվը նվազեց
Առանց վճռի

Շուշիի բնակչության կազմը 19-րդ դարից ի վեր. ինչու հայերի թիվը նվազեց

18:42, 21 Հնվ, 2021

Հունվարի 20-ին Ազգային ժողովում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ Շուշին հակամարտությունից և ազատագրումից առաջ ունեցել...

Երևանում վճարովի ավտոկայանատեղերի վճարը 2021-ին չի թանկանա
Առանց վճռի

Երևանում վճարովի ավտոկայանատեղերի վճարը 2021-ին չի թանկանա

15:05, 21 Հնվ, 2021

Համացանցում քննարկումներ են ծավալվել, որ ավտոկայանման վճարները բարձրացվում են աստղաբաշխական գների՝ տարեկան 12,000 դրամից դառնալով 300,000 դրամ։ Միաժամանակ տարածվում է...

Կորոնատարի․ «աշխարհը փոխած» վարակի հետևանքները
Հետաքննություններ և խորքային ուսումնասիրություններ

Կորոնատարի․ «աշխարհը փոխած» վարակի հետևանքները

17:51, 20 Հնվ, 2021

2020 թվականի սկզբին, երբ կորոնավիրուսը սկսեց տարածվել մի շարք պետություններում, պատկերացնել անգամ հնարավոր չէր, թե ինչ է սպասվում առաջիկայում ամբողջ...

Հարակից հոդվածներ

Հայաստանի ամենաբարեկամական երկի՞րը, թե՞ Ադրբեջանի տնտեսական գործընկերը․ Իտալիայի մասին Մինասյանի պնդման հետքերով
Մանիպուլյատիվ

Հայաստանի ամենաբարեկամական երկի՞րը, թե՞ Ադրբեջանի տնտեսական գործընկերը․ Իտալիայի մասին Մինասյանի պնդման հետքերով

19:10, 22 Հնվ, 2021

Վատիկանում Հայաստանի նախկին դեսպան, երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի փեսա Միքայել Մինասյանը հունվարի 20-ին անդրադարձել էր Իտալիայի՝ Ադրբեջանին G20 գագաթնաժողովին հրավիրելու...

Շուշիի բնակչության կազմը 19-րդ դարից ի վեր. ինչու հայերի թիվը նվազեց
Առանց վճռի

Շուշիի բնակչության կազմը 19-րդ դարից ի վեր. ինչու հայերի թիվը նվազեց

18:42, 21 Հնվ, 2021

Հունվարի 20-ին Ազգային ժողովում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ Շուշին հակամարտությունից և ազատագրումից առաջ ունեցել...

Երևանում վճարովի ավտոկայանատեղերի վճարը 2021-ին չի թանկանա
Առանց վճռի

Երևանում վճարովի ավտոկայանատեղերի վճարը 2021-ին չի թանկանա

15:05, 21 Հնվ, 2021

Համացանցում քննարկումներ են ծավալվել, որ ավտոկայանման վճարները բարձրացվում են աստղաբաշխական գների՝ տարեկան 12,000 դրամից դառնալով 300,000 դրամ։ Միաժամանակ տարածվում է...

Կորոնատարի․ «աշխարհը փոխած» վարակի հետևանքները
Հետաքննություններ և խորքային ուսումնասիրություններ

Կորոնատարի․ «աշխարհը փոխած» վարակի հետևանքները

17:51, 20 Հնվ, 2021

2020 թվականի սկզբին, երբ կորոնավիրուսը սկսեց տարածվել մի շարք պետություններում, պատկերացնել անգամ հնարավոր չէր, թե ինչ է սպասվում առաջիկայում ամբողջ...

fip.am

  • Մեր մասին
  • Հետադարձ կապ

Նախագծի գործընկերներ





Copyright © 2018 Union of Informed Citizens

Արդյունքներ չեն գտնվել
Դիտել բոլոր արդյունքները
  • ՓԱՍՏԱՉԱՓ
    • ՍԽԱԼ
    • ՄԵԾԱՄԱՍԱՄԲ ՍԽԱԼ
    • ԱՌԱՆՑ ՎՃՌԻ
    • ՄԵԾԱՄԱՍԱՄԲ ՃԻՇՏ
    • ՃԻՇՏ
    • ՖԵՅՔ
    • ՄԱՆԻՊՈՒԼՅԱՏԻՎ
  • Խոշորացույց
  • Թիվ-թվանք
  • Տեսանյութեր
  • Բոլորը
  • Հայերեն (hy)
  • English (en)
  • Русский (ru)

Copyright © 2018 Union of Informed Citizens

Բաժանորդագրվե՛ք մեր լրահոսին

Ծանոթացեք փաստերի ստուգման շաբաթական թարմացումներին՝ անմիջապես Ձեր փոստից


×