Վանաձորում «օֆշորային» ՋԷԿ-ի կառուցման 2 չիրականացված խոստումները

2014 թվականի օգոստոսի 14-ին կառավարությունն ընդունեց թվով 837-Ա որոշումը՝ «ՀՀ-ում գազային էլեկտրակայան կառուցելու և շահագործելու վերաբերյալ համաձայնագրի հիմնադրույթներին հավանություն տալու մասին»:

Վրացական «Անակլիա Այ Ի Փի Հոլդինգ» ընկերության տնօրեն Թեյմուրազ Կարչավան Թբիլիսիի «Ռիա-Նովոստի» մամուլի ակումբում հայտնել է, որ նոր էլեկտրակայանը նախատեսվում է կառուցել Վանաձորում՝ նախկին ՋԷԿ-ի տարածքում: Այն բաղկացած է լինելու երկու էներգաբլոկներից՝ յուրաքանչյուրը 270 ՄՎտ հզորությամբ: ՋԷԿ-ը կառուցվելու և շահագործվելու է Հայաստանում ստեղծվող «Անակլիա էներջի» ընկերության կողմից, իսկ արտադրանքը արտահանվելու է Վրաստան։

Որոշումն ընդունելուց օրեր անց էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարարությունում  ՀՀ կառավարության և «Անակլիա Այ Ի Փի Հոլդինգ» ՍՊԸ-ի միջև ստորագրվեց ՋԷԿ կառուցելու մասին համաձայնագիրը։ Ներդրումների չափը խոսուն էր՝ 600 մլն․ դոլար։

Որոշ ժամանակ անց, սակայն, պարզվեց, որ ընկերությունը վրացական չէ, այլ օֆշորային։ Այն 2013 թվականի վերջին գրանցվել է Բրիտանական Վիրջինյան կղզիներում։

Ընկերության տնօրեն՝ Թեյմուրազ Կարչավանը ունի ուշագրավ քրեական անցյալ, նա կեղծ փաստաթղթերի  օգտագործման և ՌԴ տարածքն ապօրինի հատելու համար դատապարտվել  և 1 տարի ու 9 ամիս բանտում է անցկացրել:

Այդուհանդերձ, ՀՀ կառավարության և վերոնշյալ ընկերության ստորագրած համաձայնագրից անցել է գրեթե 3 տարի, սակայն ՋԷԿ-ը այդպես էլ չի կառուցվել։

Ավելին, արդեն 2016 թվականին կառավարությունը մեկ այլ՝ «Գրեյնջ Փաուեր» ընկերության հետ Վանաձորում ՋԷԿ կառուցելու մասին համաձայնագիր ստորագրեց։ Հատկանշական է, որ «Գրեյնջ Փաուեր»-ը «Անակլիա Այ Ի Փի Հոլդինգ»-ի պես ևս օֆշորային կազմակերպություն է, որը գրանցված է Սուրբ Կիտսի և Նևիսի Ֆեդերացիայում (50 հազար բնակչությամբ պետություն՝ Խաղաղ օվկիանոսում)։

Նկատենք, որ Վանաձորում ՋԷԿ կառուցելու համար կա միայն մեկ հարմար վայր՝ Վանաձորի նախկին ՋԷԿ-ի տարածքը։ Ստացվում է, որ կառավարությունը նույն քաղաքում ՋԷԿ կառուցելու շուրջ համաձայնագրեր է ստորագրել միանգամից երկու օֆշորային ընկերությունների հետ: Ընդ որում «Անակլիա Այ Ի Փի Հոլդինգ»-ի հետ կնքված պայամանագիրը չեղյալ չի հայտարարվել (համենայն դեպս, Հայաստանի իրավական տեղեկատվական համակարգում որոշումը չեղյալ չի համարվել և որևէ փոփոխության չի ենթարկվել)։

Եվ այստեղ հարցը ոչ միայն Վանաձորում ՋԷԿ կառուցելու չիրականացված խոստումներն են, այլև այն, որ կառավարությունը դրա մասին համաձայնագրեր է ստորագրում օֆշորային կազմակերպությունների հետ, որն իր մեջ պարունակում է լրջագույն կոռուպցիոն ռիսկեր: