Նիկոլ Փաշինյանի ներկայացրած ներդրումները՝ տնտեսական ցուցանիշի մանիպուլյացիա

Հունվարի 20-ին վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրառում էր կատարել, ըստ որի՝ 2018 թվականի երրորդ եռամսյակում օտարերկրյա ներդրումների ծավալներն աճել են 50%-ով՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ։ Նա նույն հայտարարությամբ հանդես էր եկել հունվարի 29-ին РБК հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում։

Մենք փորձեցինք պարզել, թե Կենտրոնական բանկի (ԿԲ) 2018 թվականի վճարային հաշվեկշռի որ հոդվածն է նկատի ունեցել Փաշինյանը: Կառավարությունից մեր հարցմանը պատասխանեցին, որ վարչապետը նկատի է ունեցել «զուտ պարտավորություններ» հոդվածի 50% աճը:

«Զուտ պարտավորությունը» վճարային հաշվեկշռի «ուղղակի ներդրումներ» տողի հոդվածներից մեկն է, որը ցույց է տալիս, թե ինչքան պարտավորություն է ստանձնել կառավարությունը կամ ԿԲ-ն ներդրողների առջև: Հետևաբար, այն չի արտացոլում ողջ ներդրումների իրական պատկերը։

Գործնականում ներդրումների արդյունավետությունը գնահատելու համար անհրաժեշտ է ոչ միայն ներհոսքը դիտարկել, այլ զուտ հոսքը, այսինքն՝ ներհոսքի և արտահոսքի տարբերությունը, որն արտացոլված է «ուղղակի ներդրումներ» տողում և որը տևական ժամանակ է, ինչ բացասական է: Հետևաբար, մեր երկրից դուրս եկող ֆինանսական միջոցները գերազանցում են երկիր մտնող ֆինանսական միջոցներին:

Միաժամանակ, հարկ է նշել, որ զուտ պարտավորություն համարվող միջոցներից շատ քչերը կարող են ուղղվել տնտեսության իրական հատված և ստեղծել իրական արժեք: Զուտ պարտավորությունը հիմնականում պարտքի կոնտեքստում պետք է դիտարկել: Այս դեպքում պարտավորության աճը ներկայացնել որպես ներդրում ո՛չ հիմնավոր է և ո՛չ էլ փաստարկված:

Ի հավելումն նշենք, որ ներդրումները լինում  են ուղղակի, պորտֆելային և այլ ներդրումներ (վերջինում ներառվում են վարկերը և փոխառությունները, ապրանքների և ծառայությունների դիմաց վճարվելիք/ստացվելիք գումարները, ստացված/տրված կանխավճարները): Նշված 3 տեսակները միասին կազմում են «ընդամենը ներդրումները»:

Պետք է նկատի ունենալ նաև, որ տնտեսագիտության մեջ ընդունված է ներդրումները համեմատել տարեկան սկզբունքով և ոչ եռամսյակային:

Հավելենք նաև, որ ներդրումների աճի մասին նույն պնդումը կրկնել էր նաև ԱԺ փոխխոսնակ Լենա Նազարյանը:

ԼՐԱՑՈՒՄ․ FIP.am-ը պարզաբանում է ներկայացրել վերոգրյալ հրապարակման վերաբերյալ։