Բանանի շուկա․ վերացող մենաշնորհը

«Փաստերի ստուգման հարթակն» արդեն անդրադարձել է կառավարության ծրագրի կատարման ընթացքի և արդյունավետության մասին զեկույցում տեղ գտած առանձին ապրանքատեսակների, մասնավորապես՝ շաքարավազի ու դիզելային վառելիքի շուկայում տեղի ունեցած փոփոխություններին և ցույց տվել, որ շաքարավազի շուկայում դրական տեղաշարժը այնքան էլ ակնառու չէ, իսկ դիզելային վառելիքի գծով ունենք առավել կայուն մենաշնորհ, ինչը կառավարության ծրագրին և առավել ևս՝ զեկույցին տրամաբանորեն հակասում է։

Այժմ տեսնենք, թե ինչպես է փոխվել բանանի շուկան և որոնք են այս շուկայում հայտնված նոր խաղացողները։

Այսպես․ 2017 թվականին Հայաստան է ներմուծվել մոտ 12 900 տոննա բանան՝ 38 կազմակերպության կողմից։ Դրանցից խոշորագույնը, թերևս, ԱԺ նախկին պատգամավոր և ԴԱՀԿ ծառայության նախկին պետ Միհրան Պողոսյանին պատկանող «Քեթրին գրուպ» ՍՊԸ-ն է՝ մոտ 7300 տոննա ներմուծմամբ, որը կազմում է ընդհանուր ներմուծման 56,5 տոկոսը։ Ընդհանուր առմամբ, 2017 թվականին բանան ներմուծող կազմակերպություններից միայն 8-ը ներմուծել են ընդհանուրի 96 տոկոսը։

2018 թվականին բանանի ներմուծման ծավալներն աճել են 74 տոկոսով՝ 12 900 տոննայից հասնելով 22 400-ի, իսկ ներմուծող կազմակերպությունների թիվը նվազել է։ 2017 թվականին բանան ներմուծած 38 կազմակերպություններից 2018 թ․-ին շուկայում մնացին 12-ը, որոնց ավելացան ևս 14 նոր կազմակերպություն։ Սակայն ի տարբերություն 2017 թվականի, անցած տարի ներմուծող 26 կազմակերպությունից 14-ը շուկայում ունեցան բավականին խոշոր մասնաբաժիններ։

2018 թվականին ամենախոշոր ներմուծողի դերում շարունակեց մնալ «Քեթրին գրուպ» ՍՊԸ-ն՝ 32,2 տոկոս մասնաբաժնով։ Հետաքրքիր է, որ այս ընկերության ներմուծման ծավալները գրեթե չեն փոխվել, և շուկայում մասնաբաժնի նման անկումը պայմանավորված է մյուս ընկերությունների կողմից բանանի ներմուծման ծավալների ահռելի աճով։

Ինչպես նշեցինք, 2018 թվականին բանան ներմուծող 26 կազմակերպություններից 14-ը աչքի են ընկել բավականին ակտիվ գործունեությամբ, ինչի շնորհիվ կարողացել են գրավել շուկայի մեծ մասը։

Ամփոփելով՝ փաստենք, որ բանանի շուկայի ազատականացման մասին կառավարության խոստումները, կարծես թե, իրականություն են դառնում, և շուկայում հայտնվել են նոր ակտիվ խաղացողներ։

Կազմակերպության անվանումը	2017թ․	%	2018թ․	%
«Արթին ինվեստ»/«Տրոպիկա» ՍՊԸ	1414	10,9	3347	14,9
«Ֆրութ վորլդ» ՍՊԸ	2248	17,4	681	3
«Քեթրին գրուպ» ՍՊԸ	7286	56,5	7236	32,2
«Արմէկ թրեյդինգ» ՍՊԸ	631	4,9	1545	6,9
«Փրայմս գուդս» ՍՊԸ	240	1,9	128	0,5
«Համեստ Մարգարյան» ԱՁ	281	2,2	0	0
«Արթուր Բաբաջանյան» ԱՁ	156	1,2	388	1,7
«Արկադի Գասպարյան Նորիկի» ԱՁ	134	1	0	0
«Բանանեկ» ՍՊԸ	0	0	4749	21,1
«Յունիֆրութ» ՍՊԸ	0	0	328	1,4
«Սիթի» ՍՊԸ	0	0	222	1
«Նադար» ՍՊԸ	0	0	1141	5
«Նարե-Անի» ՍՊԸ	0	0	249	1,1
«Ցիտրուս-Մ» ՍՊԸ	0	0	1024	4,6
«Մելմար 21» ՍՊԸ	0	0	547	2
«Առմ-յան ֆռութ» ՍՊԸ	0	0	366	1,6
«Գայանե Այունց» ԱՁ	0	0	346	1,5