Ընտանեկան բռնության կանխարգելման օրենքները ԵԱՏՄ երկրներում

Վերջերս, տարբեր կազմակերպություններ և անհատներ ակտիվ քննարկելով «Ընտանեկան բռնության կանխարգելման մասին» օրենքի նախագիծը, եզրահանգում են, որ այն պարտադրանք է եկող Եվրոպական Միությունից և ԱՄՆ-ից։ Եկեք տեսնենք, թե արդյո՞ք միայն արևմուտքի երկրներում է, որ գործում են նմանատիպ օրենքներ և արդյո՞ք ԵԱՏՄ երկրներում կան նմանատիպ օրենքներ։

Այսպիսով՝ 2014 թվականին Բելառուսում ուժի մեջ մտավ «Իրավախախտումների պրոֆիլակտիկ գործունեության հիմունքների մասին» օրենքը («Об основах деятельности по профилактике правонарушений»), որը թույլատրում է քաղաքացուն, ով բռնություն է գործադրել ընտանիքում, ժամանակավորապես հեռացնել տուժողի հետ նույն բնակության վայրից։ Օրենքի ուժի մեջ մտնելուց հետո Բելառուսում առողջությանը հասցված ծանր վնասի գրանցված դեպքերը նկատելիորեն կրճատվել են։

Ղազախստանում «Կենցաղային բռնության կանխարգելման մասին» (О профилактике бытового насилия) օրենքը ընդունվել է դեռևս 2009 թվականին, իսկ համեմատաբար ավելի ժողովրդավար համարվող ԵԱՏՄ անդամ Ղրղզստանում համանման օրենքը «Ընտանիքում բռնության սոցիալ-իրավական պաշտպանության մասին» (О социально-правовой защите от насилия в семье) ընդունվել է դեռևս 2003 թվականին։

Ռուսաստանի Դաշնությունում դեռևս ընդունված օրենք չկա, սակայն վաղուց արդեն կա «Ընտանեկան-կենցաղային բռնության նախազգուշացման և կանխարգելման մասին» օրենքի նախագիծ (О предупреждении и профилактике семейно-бытового насилия), որի շուրջ հանրային քննարկումներ են իրականացվում։ Դեռևս 2014թ․-ին այս օրենքի նախագիծը քննարկել է նույնիսկ Վլադիմիր Պուտինը իր խորհրդականի հետ։ Պուտինին զեկուցվել է, որ ղազախական օրինակը ցույց է տալիս, որ նման օրենքի ընդունումը 40 տոկոսով նվազեցնում է ընտանեկան բռնության մակարդակը։

Ռուսաստանում որոշ կազմակերպություններ այս օրենքի ընդունումը որակում են, որպես ընտանիքի հանդեպ եղեռնի իրավական հիմք։ Մինչդեռ կան բազմաթիվ հրապարակումներ Ռուսաստանի ընտանիքներում տիրող իրական եղեռնի մասին,  մասնավորապես Ռուսաստնում ծանր հանցագործությունների 40 տոկոսը տեղի է ունենում ընտանիքներում։

Ու քանի դեռ Հայաստանում օրենքի ընդունումը որոշ կազմակերպությունների կողմից կապվում է արևմուտքի պարտադրանքների հետ, ինչպես տեսնում ենք ԵԱՏՄ երկրներում նմանօրինակ օրենքներ ընդունվել են շատ ավելի վաղ, իսկ Ռուսաստանում դժվար, թե արևմուտքը կարողանար ստիպել Պուտինին քննարկել օրենքը և Ռուսաստանի Պետդումայում լսումներ կազմակերպել օրենքի վերաբերյալ։